Vieiros

Mais xamais escoitamos a ninguén replicar a Rajoy que divide cando este promete que, se chega ao poder vai modificar a lei electoral para que os nacionalistas (cataláns, vascos ou galegos, porque semella como se o nacionalismo español non existise) teñan menor peso nas institucións. Desde o retorno da democracia, as urnas en Euskadi son teimudas: sempre hai no Parlamento vasco maiorías de nacionalistas vascos. E ata hoxe, a minoría de ámbito español sempre frenou as arelas de maior autogoberno. O chamado Plano Ibarretxe foi aprobado en Vitoria por maioría absoluta, como marcaba a Lei, e foi rexeitado en Madrid sen debate previo, se sequera ser tomado en consideración.

A democracia aséntase na división, e na arbitraxe desa división, no equilibrio das maiorías e as minorías. Un 51% é maioría. Pero en Euskadi o 43% que representan PP e PSE sempre detiveron calquera avance no autogoberno. A coesión social dos vascos non pode vir dunha imposición dunha maioría de adscripción vasca sobre a española, pero tampouco pode suceder o contrario.

Tamén se di que mentres exista ETA non se pode desenvolver unha consulta porque non hai liberdade plena, e iso é certo. Pero tamén o é que con ETA activa se aprobou o Estatuto de Gernika, fixéronse os referendos da Constitución española, da OTAN e da Constitución europea. Se a sociedade vasca agardara todas estas décadas polo que fixera ETA, non avanzararía ata onde avanzou. Non é probable que o lehendakari se decida a anunciar de xeito inmediato unha consulta. Probablemente propoña abrir un proceso de debate de varios meses para que haxa un consenso suficiente para desenvolvela no futuro. Pero hai quen teme que, unha vez máis, a minoría trate de bloquear esa iniciativa. Se tropezamos no mesmo atranco, que facemos?